در شماره قبل به این نکته اشاره شد که انسان در نظام هستی از مقام و منزلت بسیار والایی بر خوردار بوده به گونه ای که به امر الهی مورد سجده ملائکه واقع شده است. و این به جهت دارا بودن خصوصیات و ویژگی هاو کرامت و شرافتی است که خداوند حکیم در ذات وی قرار داده و استعداد و ظرفیت به کمال رسیدن را نیز در او به ودیعت نهاده است که از رهگذر آن انسان توانایی اکتساب و تحصیل کرامت بیشتر را دارا است.

در این خصوص و با بهره گیری از روایات به مواردی چند از سیره امام مهدی(عج) در خصوص تکریم انسان اشاره شد که تکامل عقلی مردم در زمان ظهور از آن جمله بود. اینک و در ادامه مطالب گذشته به نمونه های دیگری از سیره حضرت در این خصوص اشاره می کنیم.

ارتقاء سطح علم و دانش بشر

از دیگاه جهان بینی اسلامی علم و دانش از اهمیت خاصی بر خوردار است، خداوند در قرآن کریم ضمن استفهام انکاری در تبیین جایگاه علم و دانش به پیامبر دستور می دهد تا به مردم اعلان نماید: «قُل‏ هَلْ یَسْتَوِی الَّذینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذینَ لا یَعْلَمُون‏»(۱) بگو: آیا آنهایى که مى‏دانند با آنهایى که نمى‏دانند برابرند؟

در حقیقت علم چراغ عقل و قلب است و جهل تاریکی و ظلمت برای قلب، اگر چشم قلب باز باشد و کور نباشد و هوی و هوس و معاصی آن را تاریک و سیاه نکرده باشد و چراغ علم و دانش هم روشن باشد در این صورت عقل با نور علم حقائق جهان هستی را درک کرده و به دنبال آن همت و تلاش انسان برای بدست آوردن کمالات انسانی و معنوی دو چندان خواهد شد و این کمال مطلوبی است که خالق برای انسان در نظر گرفته است و در حقیقت یکی از مظاهر تکریم انسان است.

بنابراین هرچه سطح دانش و معرفت مردم بالاتر رود به همان میزان بر فرهیختگی و کرامت آنها تأثیر بیشتری داشته و از کرامت بیشتری بر خوردار خواهند بود.

با عنایت به اینکه همه استعدادهای عالی انسانی در عصر ظهور، بروز می نماید، بر طبق روایات اسلامی اوج این ارتقاء علمی برای بشر در زمان ظهور خواهد بود. و این در حقیقت یکی دیگر از مصادیق تکریم انسان در سیره امام مهدی(عج) است.

امام صادق(علیه السلام) در ارتباط با ترسیم وضعیت علمی جامعه در عصر ظهور می فرماید: علم بیست و هفت باب و جزء است، تمامی علومی که انبیاء آورده اند دو جزء بیشتر نیست، و مردم هم غیر از این دو جزء را بیشتر نمی شناسند، پس وقتی قائم قیام نماید بیست و پنج جزء دیگر را هم در میان مردم پخش خواهد نمود و در آن زمان به ضمیمه دو جزء قبلی بیست و هفت جزء علم در میان مردم گسترش می یابد.(۲)

از این نکته می توان بدست آورد که ما در زمان غیبت باید در مسیر علم و دانش باشیم و از جهل و نادانی خود و جامعه را نجات دهیم زیرا بسیاری از کارهای بد و ناشایست و بزه کاریها و مشکلات اجتماعی و خانوادگی خصوصا در کلان شهرها که روابط افراد با همدیگر سست تر و سرد تر است، ناشی از عدم علم و آگاهی و معرفت و از سر جهل و نادانی مردم است. و شیطان نیز از همین راه و از این نقص برای تسلط بیشتر خود بر مردم استفاده می کند.

پس بر همه افراد خصوصا دست اندرکاران مدیریت جامعه اعم از دولت و نهادهای فرهنگی فرض و لازم است تا شرایط لازم را برای شکوفایی و فرهیختگی جامعه و بالا بردن سطح معرفت افراد فراهم آورند زیرا در صورت تحقق این امر می توان جامعه ای صالح و پاک داشت که درآن انسان مورد تکریم واقع خواهد شد.

بنابراین ضروری است همگان تلاش کنیم تا این درس اساسی و مهم را از این سیره بیاموزیم و از علم و دانش و معرفت چه بصورت رسمی و در قالب مدرسه و دانشگاه و چه بصورت غیر رسمی و در قالب مطالعه و استفاده درست و بهینه از فرصتها، غفلت نورزیم، تا آنگاه خداوند نیز بر طبق سنت تغییر حال افراد بواسطه تغییر در وضع شان، تغییر متناسب را در ما ایجاد نماید و در پرتو آن، زندگی فردی و اجتماعی مان خصوصا در روابط پیچیده امروزی بر ما سهل و آسان گردد و زمینه های کمال و سیر و سلوک معنوی برای همگان فراهم آید و از این رهگذر انسان به کرامت ذاتی خویش دست پیدا نماید و از زندگی مادی پر پیج و خم و ارزشهای پوشالی آن و روابط نا صحیح و پر از دردسر اجتماعی امروزی برهد و با این دید یا مشکلات ناشی از زندگی امروزی و روابط حاکم بر آن بکلی از بین خواهد رفت و یا افراد به آن سطح از معرفت و آگاهی خواهند رسید که با سختی ها و مدیریت درست آنها به خوبی کنار آمده و عزت نفس و کرامت خویش را پاس خواهند داشت.

پاکیزه شدن دنیا و اهل آن

خداوند انسان را با فطرت خداجویی آفریده و در نتیجه اگر شرایط بگونه ای برای انسان فراهم آید تا بر طبق خواست فطری خویش حرکت نماید، به کرامت انسانی خود دست پیدا می نماید، و در نتیجه زندگی برای او دارای معنی بوده و از پوچ گرایی خواهد رهید، و از آرامش و سکینه خاصی بر خوردار می شود، و چنین حیاتی سر شار از پاکی و طهارت خواهد بود که دیگر از مظاهر شرک و پرستش غیر خدا و ظلم و ستم و رزایل اخلاقی و … خبری نخواهد بود، این امر در عصر ظهور بطور کامل محقق خواهد شد زیرا برطبق بینش همه ادیان و بینش اسلامی آینده بشریت با فلاح و رستگاری و تکامل همه جانبه بشر رقم می خورد و در آن عصر همه ظرفیت های انسانی انسان ظهور و بروز می نماید و در نتیجه زندگی انسان سراسر پاک و پاکیزه می شود، و با این پاکیزگی بشریت به کرامت ذاتی خود نائل شده و مورد تکریم خواهد بود، و این وعده ای است که در روایات اسلامی در ارتباط با عصر ظهور امام مهدی(عج) داده شده است.(۳)

اگر جامعه ما که به مهدویت باور دارد به این باور و یقین برسد که امام مهدی(عج) برای پاک شدن دنیا از همه مظاهر بدی و بد اخلاقی و… و پاک شدن بشریت ظهور می کند و یکی از رسالت های مهم ایشان حاکمیت پاکی و پاکیزگی و حاکمیت دین الهی در جهان است، پس لازم است همه مردم در این زمینه تلاش مضاعف نمایند و در صدد باشند تا خود و همه افراد را از انواع آلودگی های مادی و معنوی و رجس و پلیدی جسمانی و روحانی نجات دهند و در این راه از هیچ کوشش فرو گذار ننمایند، زیرا پاکیزه شدن انسان از هر چه مظهر بدی و زشتی چه فردی و چه اجتماعی باعث رشد و تعالی سطح اخلاقی و فطری انسان می شود و کمال معنوی را به دنبال خواهد داشت، و این امر موجب تکریم انسان خواهد بود.

پی نوشت:

۱ – سوره زمر ۹

۲ – الخرائج و الجرایح ج۲ ص ۸۴۱ و بحار الانوار ج ۵۳ باب ۲۷ حدیث ۶۹

۳ – در روایات آمده در عصر ظهور دنیا و اهل آن پاک می شوند« و تطیب الدنیا و أهلها فی أیام دولته ع» کشف الغمه ج۲ ص ۴۹۲

منبع:تبیان

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: